သမိုင္းလူသား “အဲလ္ဘတ္ အိုင္စတိုင္း”

Weakness of attitude becomes weakness of character.
ခံယူခ်က္ ေပ်ာ့ညံ့မႈကေန ကိုယ္က်င့္တရား ေလ်ာ့ရဲမႈ ျဖစ္လာတယ္။
အဲ(လ) ဘတ္ အိုင္စတိုင္းသည္ ၂ဝ ရာစု၏ အႀကီးျမတ္ဆံုး သိပၸံ ပညာရွင္အျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳခံရ ေသာ ဂ်ာမန္ႏြယ္ဖြား၊ အေမရိကန္ သေဘာတရားေရးရာ ႐ူပေဗဒပညာ ရွင္ျဖစ္ၿပီး ၁၉၂၁ ခုႏွစ္အတြက္ ႐ူပေဗဒဆိုင္ရာ ႏိုဘယ္ဆုရွင္လည္းျဖစ္သည္။
သူရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ခဲ့ေသာ ႏိႈင္းရ ဓမၼသေဘာတရား (Relativity Theory) မွာ ယေန႔ အခ်ိန္ထိ အသံုးဝင္ မွန္ကန္ေနဆဲ တရားျဖစ္သည္။ ႏ်ဴကလီး ယားကြဲကြာမႈ (Nuclear Fission) ကို သူေဖာ္ထုတ္တင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း ထို ႏ်ဴကလီးယား စြမ္းအင္ကို အသံုးခ်၍ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ ထုတ္လုပ္ျခင္းကို အျပင္းအထန္ ဆန္႔က်င္႐ံႈ႔ခ်ခဲ့ေသာ စစ္ဆန္႔က်င္ေရးသမားတစ္ဦး ျဖစ္သည္။

အဲ(လ)ဘတ္ အိုင္စတိုင္းကို ၁၈၇၉ ခုႏွစ္ မတ္ ၁၄ ရက္တြင္ ဂ်ာမန္ အင္ပိုင္ယာ၊ ဝါတင္ဘတ္(ဂ)နယ္၊ အန္းၿမိဳ႕၌ ဖခင္ဟာမန္းအိုင္စတိုင္းႏွင့္ မိခင္ ေပၚလင္း အိုင္စတိုင္းတို႔က ေမြးဖြားခဲ့သည္။ အသက္ ၆ ပတ္သား အရြယ္တြင္ မိသားစုက ျမဴးနစ္ၿမိဳ႕ သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့သျဖင့္ ငယ္စဥ္က ျမဴးနစ္တြင္ စတင္ပညာသင္ၾကားခဲ့ ၿပီး ေနာက္ပိုင္း တြင္ အီတလီႏိုင္ငံ၌ ဆက္လက္သင္ၾကားကာ ၁၈ဝ၆ ခုႏွစ္တြင္ ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ ဇူးရစ္ၿမိဳ႕ ရွိ ဖယ္ဒရယ္ပိုလီတကၠနစ္ ေက်ာင္း သို႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ၁၉ဝဝ ျပည့္ ႏွစ္တြင္ ႐ူပေဗဒျဖင့္ ဘြဲ႕ရခဲ့ၿပီး ၁၉ဝ၅ ခုႏွစ္တြင္ ပါရဂူဘြဲ႕ရရွိခဲ့သည္။

အိုင္စတိုင္းသည္ ဝဝဝ ခုႏွစ္ တြင္ ဇူးရစ္တကၠသိုလ္၌ ပါေမာကၡ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ခ်က္ႏိုင္ငံ တြင္ ပါေမာကၡ အျဖစ္ ယာယီတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ကာ ေနာင္ႏွစ္တြင္ ဇူးရစ္ ၌ ျပန္လည္ တာဝန္ယူခဲ့သည္။ ၁၉၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ဘာလင္တကၠသိုလ္၌ ပါေမာကၡအျဖစ္ႏွင့္ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံသား ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၃၃ ခုႏွစ္တြင္  နာဇီ ဟစ္တလာ၏ ဂ်ဴးဆန္႔က်င္ေသာ ႏိုင္ငံေရးေၾကာင့္ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံသား အျဖစ္ကို စြန္႔လႊတ္၍ အေမရိကားသို႔ ထြက္ေျပး ဝင္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ပရင့္စတန္တကၠသိုလ္ တြင္ သေဘာတရားေရးရာ ႐ူပေဗဒ ပါေမာကၡအျဖစ္ တာဝန္ယူ ခဲ့သည္။ ၁၉၄ဝ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား  အျဖစ္ခံယူၿပီး ၁၉၄၅ ခုႏွစ္တြင္ ရာထူးမွ အနားယူ ခဲ့သည္။

ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီး ေပၚေပါက္ လာသည့္ ကမၻာ့အစိုးရလႈပ္ရွားမႈတြင္ အဓိက ဦးေဆာင္သူတစ္ဦးျဖစ္ေသာ အိုင္စတိုင္းကို အစၥေရးႏိုင္ငံ၏ သမၼတ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရန္ ကမ္းလွမ္းခဲ့ေသာ္လည္း ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ သို႔ ေသာ္ ေဂ်႐ုဆလင္ ဟီးဘ႐ူးတကၠသိုလ္  ထူေထာင္ေရးတြင္ ေဒါက္တာ ခ်ိမ္း (မ)ဝိုက္(ဇ)မင္းႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။
အိုင္စတိုင္းသည္ ႐ူပေဗဒ၏ ျပႆနာမ်ားကို အၿမဲတမ္းရွာေဖြၿပီး မရမက ေျဖရွင္းေလ့ရွိခဲ့သည္။ ျပႆနာ ေျဖရွင္းရာတြင္ သူ႔ကိုယ္ပိုင္ မဟာဗ်ဴဟာကို အသံုးျပဳၿပီး ပန္းတိုင္ေရာက္  ရွိေရးအတြက္ အေရးပါေသာအဆင့္ မ်ားကို တင္ႀကိဳျမင္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္။ သူသည္ ႀကီးမားေသာ ေအာင္ျမင္မႈမ်ား  ရရွိလာျခင္းအေပၚ၌ ေက်နပ္ မေနဘဲ ေနာက္တစ္ဆင့္ တက္လွမ္းရန္ ေလွကား ထစ္မ်ားအျဖစ္သာသေဘာထားခဲ့သည္။

စၾကာဝဠာႀကီးကို ေလ့လာရာ တြင္ ကာလႏွင့္ အာကာသကို အေျခ တည္၍ အိုင္စတိုင္းက ရွင္းလင္းျပခဲ့ သည္။ E-mc2 ဟူေသာ သခ်ၤာညီမွ် ျခင္းသည္ ယေန႔တိုင္ ေက်ာ္ၾကား ေသာ စြမ္းအင္သေဘာတရားဖြင့္ဆို ခ်က္ျဖစ္သည္။ စြမ္းအင္ (Energy) သည္ ျဒပ္ထု (mass)ႏွင့္ အလင္း အလ်င္ႏႈန္း (c)ႏွစ္ဆေျမႇာက္၍ ရသည့္ ရလဒ္ႏွင့္ ညီမွ်သည္ဟု အိုင္စတိုင္း က ဆိုသည္။ ဤညီမွ်ျခင္းမွ ႏ်ဴကလီးယား စြမ္းအင္ကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ၾက ရသည္။ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္တြင္ ႐ူပေဗဒ ႏိုဘယ္ဆု ခ်ီးျမႇင့္ခံခဲ့ရသည္။

၁၉၃၉ ခုႏွစ္တြင္ အိုင္စတိုင္းက အေမရိကန္သမၼတ ႐ုစဗဲ့ထံသို႔ စာ ေရးၿပီး ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္၏ စစ္ေရးဆိုင္ရာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ မ်ားကို ေဖာ္ ျပခဲ့သည္။ တစ္ဖက္တြင္ ဟစ္တလာ ၏ နာဇီဂ်ာမဏီက အႏုျမဴဗံုး ျပဳလုပ္ ႏိုင္ေျခ ကိုလည္း ေထာက္ျပသတိေပး ခဲ့ရာ သူ၏ အေၾကာင္းၾကားခ်က္က အေမရိကန္၏ အႏုျမဴဗံုး ထုတ္လုပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ရာတြင္ ဩဇာ သက္ေရာက္ခဲ့ သည္။ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ က ဂ်ပန္ဟီ႐ိုရွီးမားႏွင့္ နာဂါဆာကီ ၿမိဳ႕မ်ား ေပၚသို႔ အႏုျမဴဗံုးမ်ား သံုးစြဲ တိုက္ခိုက္ေသာအခါ အိုင္စတိုင္းက အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္႐ံႈ႕ခ်ခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း တြင္ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္မ်ား ဆန္႔က်င္ေရးကို ေတာက္ ေလွ်ာက္ေရးသားေဟာေျပာခဲ့သည္။

အိုင္စတိုင္း၏ သုေတသနေတြ႕ ရွိခ်က္မ်ားမွ အထူးအေရးႀကီးေသာ မွတ္တမ္းမ်ားမွာ ႏိႈင္းရဓမၼဆိုင္ရာ အထူး သေဘာတရား (Special Theory of Relativity 1905)၊ ႏိႈင္းရဓမၼတရား အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္ (Relativity 1920, 1950)၊ ႏိႈင္းရဓမၼဆိုင္ရာ အေထြေထြသေဘာတရား (General Theory of Relativity 1916)၊ ဘေရာင္း ေရြ႕လ်ားမႈဆိုင္ရာ သေဘာတရား ေလ့လာခ်က္မ်ား (Investigations on Theory of Brownian Movement 1926) ႏွင့္ ႐ူပေဗဒ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ (The Evolution of Physics 1938) တို႔ျဖစ္သည္။ သိပၸံစမ္းသပ္မႈ မဟုတ္ေသာ က်မ္းမ်ားမွာ ဇီယြန္ဝါဒအေၾကာင္း (About Zionism 1930)၊ စစ္ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ (Why War 1933)၊ ကြ်ႏု္ပ္၏ အေတြးအေခၚ (My Philosophy) ႏွင့္  ကြ်ႏု္ပ္၏ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္ကာလမ်ား (Out of My later Years 1950) တို႔ ျဖစ္ပါသည္။

အဲ(လ)ဘတ္ အိုင္းစတိုင္းသည္ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၁၈ ရက္တြင္ ေအဩတစ္ ေသြးေၾကာ ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ အတြင္း ေသြးယိုမႈျဖစ္ပြားကာ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါသည္။
ကိုးကား၊

အတၳဳပၸတၲိ အဘိဓာန္ (ေမာင္ဝံသ)၊

Posted in: ဗဟုသုတ