Google ရဲ႕ အာရွပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာ Vice President ျဖစ္တဲ့ Mr. Mike
Nelson က ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ လာေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့စဥ္တုန္းက သူ႔ခရီးစဥ္ရဲ႕
အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ မီဒီယာသမားမ်ားအား
ဖိတ္ၾကားၿပီး MICT Park ပင္မေဆာင္မွာ 'Google for Media' တစ္ခုကို
ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ယင္း workshop သို႔ စာေရးသူ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး
ျမန္မာမီဒီယာေလာကမွ အယ္ဒီတာမ်ား၊ သတင္းေထာက္မ်ား၊ ဗီဒီယို ဂ်ာနယ္လစ္မ်ား၊
စာေရးဆရာမ်ား၊ မီဒီယာလုပ္ငန္းပိုင္ရွင္မ်ား၊ ကြန္ပ်ဴတာ ပညာရွင္မ်ားစြာ
တက္ေရာက္ခဲ့တာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ယင္း workshop မွာ Google
မွတာ၀န္ရွိသူမ်ားျဖစ္တဲ့ Amy Kunrojpanya, Head of Communications &
Public Affairs, Indonesia & Greater Mekong ႏွင့္ DivonLan, Product
Manager, Google တို႔က မီဒီယာသမားမ်ားအတြက္ google
ကိုအက်ိဳးရွိရွိအသံုးျပဳႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ရွင္းျပေပးခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ မီဒီယာသမားမ်ားအတြက္သာမက သတင္းအခ်က္အလက္ မ်ားကို
ပိုမိုထိေရာက္စြာ ရွာေဖြလုိသူမ်ားအတြက္လည္း အသံုးတည့္ လွပါ တယ္။ဒီ Workshop
ေလးဟာ မီဒီယာသမားမ်ားအတြက္ အလြန္တရာ အဖိုးတန္လွပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔
အခ်က္အလက္မ်ား ရွာေဖြတဲ့ အခါ google ဆိုတဲ့ Search Engine
ကိုအဓိကထားအသံုးျပဳေနရပါတယ္။
သို႕ေသာ္လည္း သူ႕ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကိုတိတိက်က် အသံုးမခ်ႏိုင္ ေသးပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ပံုမွန္အားျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သိခ်င္ တဲ့စာလံုးကို Google Search Box မွာပဲ႐ိုက္ထည့္ကာရွာေဖြေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီလုိ႐ိုက္ထည့္ရွာေဖြလိုက္တဲ့ အခါထြက္ေပၚလာ မယ့္ result ေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔လိုခ်င္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ သက္ဆိုင္ ခ်င္မွ သက္ဆိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ထို႔ျပင္ မီဒီယာသမားမ်ားအဖို႔ အကုိးအကားျပဳဖုိ႔ အခ်ိန္ကာလအလိုက္ စာရင္းဇယားမ်ား၊ သ႐ုပ္ျပပံုမ်ား၊ ေဒသအလိုက္ ဘယ္ အေၾကာင္းအရာေတြကလူေတြစိတ္၀င္စားေနသလဲ၊ ဘယ္အခ်ိန္ေတြမွာ လူေတြက ဘယ္အေၾကာင္းအရာကိုစိတ္၀င္စားမႈ အျမင့္ တက္ဆံုးလဲ၊ မိမိတို႔ ေရးသားမယ့္အေၾကာင္းအရာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ခိုင္ခိုင္မာမာအကိုးအကား ျပဳႏိုင္ဖို႔လိုအပ္တဲ့ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ေတြကို ဘယ္လုိရွာမလဲ စသျဖင့္ မ်ားစြာေသာသတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ရယူဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။
ယခုျပဳလုပ္ေသာ Workshop ဟာ media professionals မ်ားအတြက္ Google experts မ်ားက သူတို႕ရဲ႕ newsroom ထဲမွာ Google tools ေတြကို ဘယ္လိုအသံုးခ်ရမလဲ၊ သတင္းလုိက္ရာ field ေတြထဲမွာ သူတို႕ရဲ႕ မိုဘိုင္းဖုန္းေတြကေန ဘယ္လို အသံုးျပဳမလဲစတာေတြကို သိရွိႏိုင္ေစဖို႔ ဒီဇိုင္းျပဳလုပ္ထားတာပါ။ တကယ္ေတာ့ စာေရးသူအေနျဖင့္ Google က မီဒီယာအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး သီးသန္႔လုပ္ထားတဲ့ Media Tools ေတြ ရွိတယ္ ဆိုတာကို မသိခဲ့ပါဘူး။ ယခုလိုဖိတ္ၾကားမွပဲသိရတာပါ။ ယင္း Media Tools မ်ားကို ေအာက္ပါ Link မွာ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။
http://www.google.com/get/mediatools/
ဒီ Workshop မွာေတာ့ ပထမဆံုး Google မွာထိေရာက္စြာရွာေဖြႏိုင္မယ့္ Search Tips မ်ားကို ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့ ပါတယ္။ အဲဒါေတြထဲက စိတ္၀င္စား စရာေလးေတြကို ေဖာ္ျပေပးလိုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ Google မွာရွာေဖြ ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္း မ်ားစြာရွိလို႔ အဲဒါကို ျပည့္ျပည့္စံုစံုေဖာ္ျပဖို႔အတြက္က မလြယ္ပါဘူး။ အင္တာနက္မွာ မိမိတို႔ကိုယ္တုိင္ရွာေဖြကာ ေလ့လာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။စာလံုးတစ္လံုးရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကို မသိရွိပါက define ဆိုတဲ့ keyword ကိုအသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုၾကပါစို႔။ သင္က Scrabble ကစား ေနတဲ့အခါ 'panacea' ဆိုတဲ့စာလံုးကိုဆက္လိုက္တဲ့အခါ ကုိယ္နဲ႔ကစား တဲ့သူက အဲဒီစာလံုးက မရွိပါဘူးလို႔ ျငင္းခုန္တဲ့အခါ define panacea လို႔ ႐ိုက္ရွာလုိက္ရင္ ယင္းစာလံုးရဲ႕ အဓိပၸာယ္ထြက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
စကားစုေတြအလုိက္ အတိအက် အစီအစဥ္အလိုက္ကို ရွာေဖြလိုရင္ေတာ့ အဖြင့္အပိတ္ quotation mark ေတြထဲမွာ စကားစုေတြကို ႐ိုက္ထည့္ၿပီး ရွာႏိုင္ပါတယ္။ အဆိုအမိန္႔လိုမ်ိဳး စကားစုေတြအတြက္ေပါ့။ အဲဒီလို quotation mark ေတြအတြင္း မွာ မေရးသားဘဲ ရွာေဖြမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ယင္းစကားစုထဲမွာပါ၀င္တဲ့ စာလံုးတစ္လံုးခ်င္းစီအလိုက္ ရွာေဖြသြားမွာမို႔ မိမိတကယ္ လိုခ်င္တဲ့ ရွာေဖြမႈကို ရႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ စကားစုကို ဘယ္လို အဆံုးသတ္ ရမွန္းမသိရင္ေတာ့ * ကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ on a dark desert* ။ကြၽန္ေတာ္တို႕ရွာေဖြမႈထဲမွာ မပါ၀င္ေစခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ ေတြကို “ – “ (minus) သေကၤတကိုအသံုးျပဳၿပီး ဖယ္ရွားႏိုင္ပါတယ္။
ဥပမာ မေလးရွားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကိုသိခ်င္လို႕ ႐ိုက္ထည့္ ရွာေဖြတဲ့အခါ MH370 ေလယာဥ္ပ်က္က်မႈသတင္းေတြ တက္လာ ၾကတာ ႀကံဳဖူးမွာပါ။ တကယ္ကိုယ္ရွာေဖြခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြထဲမွာ အဲဒါေတြ မပါေစခ်င္ဘူးဆိုရင္ minus သေကၤတသံုးၿပီး ဖယ္ထုတ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဥပမာ . Malaysia –MH370 –flight –jetဒီသေကၤတကို ေနာက္တစ္မ်ိဳး သံုးႏုိင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က အစားအေသာက္တစ္ခုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဲဒီအစား အစာထဲမွာ မပါ၀င္ခ်င္တဲ့ အရာကိုလည္း minus နဲ႔ ဖယ္ရွား ႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဥပမာ salsa recipe –tomato ။ ကိုယ္သိခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာက တစ္ခုတည္းေသာ website အတြင္းမွာပါ၀င္တာ ေတြကို ပဲ ရွာေစခ်င္ရင္ site: ကိုသံုးရပါမယ္။ ဥပမာ receipes site:theguardian.com, site:nasa.gov "mars rover"။ ဖိုင္အမ်ိဳးအစား လိုက္ရွာေဖြလုိပါက filetype နဲ႔ ရွာရပါမယ္။ ဥပမာ internet users myanmar filetype:pdf။အထက္ပါ အတိုင္းေဖာ္ျပခဲ့သကဲ့သို႔ Search လုပ္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားအားလံုးကို
http://www.powersearchingwithgoogle.com/
http://www.google.com/insidesearch/တုိ႔မွာ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။
<ပံုမ်ားကိုရွာေဖြျခင္း>
google မွာ ပံုမ်ားကို ရွာေဖြၾကပါတယ္။ images.google.com မွာရွာေဖြ ၾကရမွာ မိမိတို႔လိုအပ္ေသာ ပံုမ်ားကို စာ႐ုိက္ ထည့္ရွာေဖြႏိုင္သကဲ့သို႔ ဓာတ္ပံုကိုထည့္သြင္းၿပီးလည္း ရွာေဖြႏိုင္ပါတယ္။ Google search box ေဘးမွာပါ၀င္တဲ့ ကင္မရာ ပံုေလးကုိႏွိပ္ၿပီး မိမိတို႕ရွာေဖြလိုတဲ့ပံုကို upload တင္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပံုရွိတဲ့ link ကို ထည့္သြင္း၍ေသာ္လည္းေကာင္း ရွာေဖြႏိုင္ပါတယ္။Diagram ပံုမ်ားကို ရွာေဖြလိုပါက diagram ဆိုတဲ့ keyword နဲ႕ရွာေဖြႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ anatomy diagram ႐ိုက္ထည့္ ရွာေဖြလုိက္ရင္ diagram ပံုမ်ားႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပထားေသာ လူ႔ခႏၶာေဗဒပံု မ်ားစြာ ထြက္ရွိလာမွာျဖစ္ပါတယ္။Google ကပံုမ်ားကို ရွာေဖြရာမွာ ပံုမွာ ပါ၀င္တဲ့ meta data အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚအဓိကထားတြက္ခ်က္ကာ ရွာေဖြျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ Image Search လုပ္ရာမွာ Search Tools မ်ားကို သံုးစြဲၿပီး မိမိတို႔ရွာေဖြလိုတဲ့ ပံုရဲ႕အေသးစိတ္အခ်က္ အလက္မ်ားကိုေပးကာ ရွာေဖြႏိုင္ပါတယ္။ ပံုအရြယ္အစားအလိုက္၊ ကာလာအလိုက္၊ အမ်ိဳးအစား အလိုက္၊ အခ်ိန္အလိုက္ ရွာေဖြႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ မိမိတို႔ရဲ႕ပံုမ်ားကို အြန္လိုင္း ေပၚတင္ရာမွာ Google က မွန္မွန္ကန္ကန္ရွာေဖြႏိုင္ေစဖို႔ meaningful ျဖစ္ေသာ နာမည္ေပးကာ တင္သင့္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ၁၂၃ စသျဖင့္ နာမည္မ်ားေပးကာ တင္ထားတဲ့အခါ Google က နားလည္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဥပမာ Pyinmana နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပံုမ်ားကိုတင္ပါက Pyinmana ဆိုတဲ့ အမည္ေပးကာတင္မွ ပံုရွာသူမ်ား Pyinmana ကို ႐ိုက္ထည့္ရင္ ထြက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
ပံုေတြကို အခ်ိန္ကာလအလိုက္ရွာလို႕ရတဲ့အတြက္ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ အေျခ အေနေတြမွာ ပံုေတြကိုစစ္ေဆးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ အြန္လိုင္းမွာ လူ တစ္ေယာက္က လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုပံုကို တင္ၿပီး ယခုျဖစ္ေနသလိုလိုေရးတဲ့အခါမ်ိဳးေတြမွာစစ္ေဆးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
<Google Trends>
<google.com/trends>
Google trends ကေတာ့ စာေရးသူေတြအေနနဲ႕ ေဆာင္းပါးေတြ ေရးတဲ့အခါ လူေတြက ဘာေတြစိတ္၀င္စားေနလဲ၊ ဘာေတြစဥ္းစားေနလဲ၊ ဘာေတြက hot ျဖစ္ေနလဲ၊ ဘာေတြက popular ျဖစ္ေနလဲ စေသာ trend ေတြကိုသိရွိဖုိ႔ trend မွာ ရွာေဖြႏိုင္ပါတယ္။ တည္ေနရာအလုိက္၊ အခ်ိန္ကာလ အတိုင္း အတာ အလိုက္ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ လတ္တေလာ iPhone 6 က ဘယ္ႏိုင္ငံေတြမွာ စိတ္၀င္စားမႈျမင့္တက္ေနသလဲ စတာေတြကို ႏႈိင္းယွဥ္ ၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါတယ္။အလားတူပဲ ႏိုင္ငံအလိုက္ရွာေဖြရာမွာ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာ ဘယ္အေၾကာင္း အရာကို ဘယ္အခ်ိန္ေတြမွာ စိတ္၀င္စားမႈ ျမင့္တက္ေန သလဲဆိုတာကို သိႏိုင္မွာပါ။ ဥပမာ-ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ၂၀၀၈ တုန္း က နာဂစ္ စာလံုးကို ရွာေဖြမႈျမင့္တက္ေန မယ္ဆိုတာ သိႏိုင္ပါတယ္။ စာေရးသူအေနျဖင့္ Cyclone ဆိုတဲ့ စာလံုးကို Brazil, Japan, UK နဲ႔ Philippines ႏိုင္ငံေလးႏိုင္ငံကို ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ကစတင္ၿပီး ယေန႔အခ်ိန္အထိ ရွာေဖြမႈ trend ကို ရွာေဖြၾကည့္ရာ မတူညီေသာ အေရာင္မ်ဥ္းလိုင္းမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပ ထားသည့္ Line Graph တစ္ခုကိုေတြ႕ရပါတယ္။ အစိမ္းေရာင္က ဖိလစ္ပိုင္ျဖစ္ပါတယ္။ အျပာေရာင္က Brazil ျဖစ္ပါတယ္။ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ အၫႊန္းက အခ်ိန္တစ္ခုမွာ Spike အျမင့္ဆံုးတက္တက္သြားပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာေသခ်ာတာက သူတို႔ Cyclone ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာကို သိႏိုင္ပါ တယ္။ ထို႔ျပင္ အခ်ိန္ကာလအလိုက္ ဘယ္အခ်ိန္ေတြမွာ Cyclone လာေလ့ ရွိသလဲဆိုတာ ကို ဒီ Spike တက္သြားတာေတြကိုၾကည့္ၾကည့္ၿပီး သံုးသပ္ ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
<Google Public Data>
<http://www.google.com/publicdata/directory>
“ဘယ္လိုမ်ိဳးအလုပ္အကိုင္ေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ လစာ အျမင့္ဆံုးပါလဲ?”
“ကြၽန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ကေလးေတြကို ဘယ္လိုမ်ိဳးေက်ာင္းေတြပို႔သင့္ ပါသလဲ?”
“လူဦးေရနဲ႔ အလုပ္လက္မဲ့ ႏႈန္းထားေျပာင္းလဲလာျခင္းက ကြၽန္ေတာ္တို႔လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို ဘယ္လိုပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ေျပာင္းလဲသက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚေစပါသလဲ?”ကမၻာတစ္လႊား မွာရွိတဲ့ data အခ်က္အလက္ေတြကို google က စနစ္တက်စုစည္းေပးထားပါတယ္။ ယင္းအခ်က္ အလက္မ်ားကို နားလည္မႈ လြယ္ကူေစရန္ Google Public Data မွာ စာရင္းဇယားမ်ား၊ သ႐ုပ္ေဖာ္ပံုမ်ားနဲ႔ Visualize လုပ္ေပးထားပါ တယ္။ စာရင္းဇယား charts မ်ားနဲ႔ ေျမပံုမ်ားက အခ်ိန္နဲ႔အမွ်ေျပာင္းလဲ ေနမႈေတြကို animation မ်ားျဖင့္ ၾကည့္႐ႈႏိုင္သည့္ အတြက္ လြယ္လင့္တကူ နားလည္ႏိုင္စြမ္းရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ၊ policy makers ေတြနဲ႔ အျခားသူမ်ားက ဒီ tools ေတြကိုသံုးၿပီး public data ေတြကို visualize လုပ္ႏိုင္ကာ ယင္းတို႔ကို link ေပးၿပီး ရည္ၫႊန္းႏိုင္သလုိ၊ ကိုယ့္ရဲ႕ webpages ေတြထဲမွာလည္း ထည့္သြင္းေဖာ္ျပႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ကုိယ့္ရဲ႕ webpages ေတြထဲမွာ charts ေတြနဲ႕ links ေတြကို embedded လုပ္ထားတဲ့အခါ ေနာက္ဆံုးရႏိုင္ေသာ၊ ေနာက္ဆံုးျဖစ္ေနေသာ အခ်က္အလက္မ်ားက အလိုအေလ်ာက္ update ျဖစ္ေနမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီ Public Data Explorer ကိုေတာ့ Google က ၂၀၁၀ မတ္လပိုင္းက စတင္ launch လုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ ရႏိုင္တဲ့ data အခ်က္အလက္ေတြကို World Bank Group, eurostat, OECD, International Monetary Fund ,US Department of Commerce စတဲ့အဖြဲ႕အစည္းႀကီးေတြက ေထာက္ပံ့ ေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္း၊ ႏိုင္ငံမ်ားအလုိက္ လူ႔သက္တမ္း၊ ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း စသျဖင့္ အခ်က္အလက္မ်ားအား ႏိႈင္းယွဥ္စဥ္းစားႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မိမိတို႕အဖြဲ႕အစည္းနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ေပးပို႕ခ်င္တယ္ဆိုရင္လည္ My Datasets ကိုႏွိပ္ၿပီး Google account နဲ႔ sign in ၀င္ကာ DSPL နဲ႕ေရးသားထားတဲ့ data အခ်က္အလက္ေတြကို csv ဖိုင္နဲ႔ Upload လုပ္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ DSPL ကေတာ့ Dataset Publishing Language ပဲျဖစ္ၿပီး data visualization လုပ္ဖို႔ XML –based metadata format ေတြကို အသံုးျပဳထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Google က ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ တရား၀င္ data အခ်က္အလက္ေတြကိုပဲ လက္ခံမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ဆိုရင္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းေတြကေန မိမိတို႔ေကာက္ယူထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ဒီမွာတင္သင့္ပါတယ္။ ဒါမွသာလွ်င္ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားက မွန္မွန္ကန္ကန္ ကိုးကားႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေဖာ္ျပရမယ္ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္ unemployment rate in UK နဲ႔ unemployement rate in Myanmar ဆိုတဲ့ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းထားကို ႏႈိင္းယွဥ္ ရွာေဖြၾကည့္ေတာ့ UK မွာက dataprovider အဖြဲ႕အစည္းေတြ ကေန data ေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးထားတာရွိေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ အတြက္ ကေတာ့ မရွိေသးတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္အေနနဲ႔ မွန္ကန္ တိက်တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို သက္ဆုိင္ရာအစိုးရအဖြဲ႕ေတြကေန Google နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး အေၾကာင္းအရာေပါင္းစံုနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ data အခ်က္ အလက္ေတြကို အၿမဲတင္ေပးေနသင့္တယ္လို႔ထင္ပါတယ္။
ေဆာင္းပါးမ်ား၊ သတင္းမ်ားအတြက္ အကိုးအကားျပဳဖုိ႔နဲ႔ မိမိတို႕ရဲ႕ လုပ္ငန္း မ်ားအတြက္အသံုးျပဳႏိုင္ဖို႔ Public data မ်ားကို Google မွ ရယူႏိုင္တာကို သိရွိၿပီးျဖစ္တာမုိ႔ မိမိတို႔အေနျဖင့္ ဆက္လက္သံုးစြဲႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ Public data မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရွာေဖြမႈအမ်ားဆံုး keywords မ်ားကိုရွာေဖြကာ ေလ့လာႏိုင္မွာလည္းျဖစ္ပါတယ္။Google Media Tools ေတြက အမ်ားႀကီး က်န္ပါေသးတယ္။ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ link မ်ားမွာ ဆက္လက္ ေလ့လာႏိုင္မွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ မီဒီယာသမားမ်ားအတြက္ ေနာက္ထပ္ အသံုးတည့္မည့္အရင္းအျမစ္တစ္ခုကို ေဖာ္ျပလုိပါတယ္။ အဲဒါ ကေတာ့ Journalist Toolbox ဆိုတဲ့ site ျဖစ္ၿပီး www.journalisttoolbox.org မွာေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ မိမိတို႔ လုိအပ္ေသာ သတင္းအရင္းအျမစ္မ်ား၊ အခ်က္အလက္ စာရင္းဇယားမ်ား၊ မီဒီယာဖိုင္မ်ားစသျဖင့္ အကိုးအကား ျပဳႏိုင္မယ့္ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ားကို စုစည္းေပးထားပါတယ္။ သတင္း၊ ေဆာင္းပါး၊ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား ေရးသားရာမွာ ပိုမိုတိုးတက္လာႏိုင္ေစဖို႔ ဆႏၵျပဳလုိက္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္း (BE-IT)
Mobile Guide Journal (Every Monday)
https://www.facebook.com/officialmobileguidejournal
သို႕ေသာ္လည္း သူ႕ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကိုတိတိက်က် အသံုးမခ်ႏိုင္ ေသးပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ပံုမွန္အားျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သိခ်င္ တဲ့စာလံုးကို Google Search Box မွာပဲ႐ိုက္ထည့္ကာရွာေဖြေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီလုိ႐ိုက္ထည့္ရွာေဖြလိုက္တဲ့ အခါထြက္ေပၚလာ မယ့္ result ေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔လိုခ်င္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ သက္ဆိုင္ ခ်င္မွ သက္ဆိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ထို႔ျပင္ မီဒီယာသမားမ်ားအဖို႔ အကုိးအကားျပဳဖုိ႔ အခ်ိန္ကာလအလိုက္ စာရင္းဇယားမ်ား၊ သ႐ုပ္ျပပံုမ်ား၊ ေဒသအလိုက္ ဘယ္ အေၾကာင္းအရာေတြကလူေတြစိတ္၀င္စားေနသလဲ၊ ဘယ္အခ်ိန္ေတြမွာ လူေတြက ဘယ္အေၾကာင္းအရာကိုစိတ္၀င္စားမႈ အျမင့္ တက္ဆံုးလဲ၊ မိမိတို႔ ေရးသားမယ့္အေၾကာင္းအရာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ခိုင္ခိုင္မာမာအကိုးအကား ျပဳႏိုင္ဖို႔လိုအပ္တဲ့ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ေတြကို ဘယ္လုိရွာမလဲ စသျဖင့္ မ်ားစြာေသာသတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ရယူဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။
ယခုျပဳလုပ္ေသာ Workshop ဟာ media professionals မ်ားအတြက္ Google experts မ်ားက သူတို႕ရဲ႕ newsroom ထဲမွာ Google tools ေတြကို ဘယ္လိုအသံုးခ်ရမလဲ၊ သတင္းလုိက္ရာ field ေတြထဲမွာ သူတို႕ရဲ႕ မိုဘိုင္းဖုန္းေတြကေန ဘယ္လို အသံုးျပဳမလဲစတာေတြကို သိရွိႏိုင္ေစဖို႔ ဒီဇိုင္းျပဳလုပ္ထားတာပါ။ တကယ္ေတာ့ စာေရးသူအေနျဖင့္ Google က မီဒီယာအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး သီးသန္႔လုပ္ထားတဲ့ Media Tools ေတြ ရွိတယ္ ဆိုတာကို မသိခဲ့ပါဘူး။ ယခုလိုဖိတ္ၾကားမွပဲသိရတာပါ။ ယင္း Media Tools မ်ားကို ေအာက္ပါ Link မွာ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။
http://www.google.com/get/mediatools/
ဒီ Workshop မွာေတာ့ ပထမဆံုး Google မွာထိေရာက္စြာရွာေဖြႏိုင္မယ့္ Search Tips မ်ားကို ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့ ပါတယ္။ အဲဒါေတြထဲက စိတ္၀င္စား စရာေလးေတြကို ေဖာ္ျပေပးလိုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ Google မွာရွာေဖြ ႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္း မ်ားစြာရွိလို႔ အဲဒါကို ျပည့္ျပည့္စံုစံုေဖာ္ျပဖို႔အတြက္က မလြယ္ပါဘူး။ အင္တာနက္မွာ မိမိတို႔ကိုယ္တုိင္ရွာေဖြကာ ေလ့လာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။စာလံုးတစ္လံုးရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကို မသိရွိပါက define ဆိုတဲ့ keyword ကိုအသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုၾကပါစို႔။ သင္က Scrabble ကစား ေနတဲ့အခါ 'panacea' ဆိုတဲ့စာလံုးကိုဆက္လိုက္တဲ့အခါ ကုိယ္နဲ႔ကစား တဲ့သူက အဲဒီစာလံုးက မရွိပါဘူးလို႔ ျငင္းခုန္တဲ့အခါ define panacea လို႔ ႐ိုက္ရွာလုိက္ရင္ ယင္းစာလံုးရဲ႕ အဓိပၸာယ္ထြက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
စကားစုေတြအလုိက္ အတိအက် အစီအစဥ္အလိုက္ကို ရွာေဖြလိုရင္ေတာ့ အဖြင့္အပိတ္ quotation mark ေတြထဲမွာ စကားစုေတြကို ႐ိုက္ထည့္ၿပီး ရွာႏိုင္ပါတယ္။ အဆိုအမိန္႔လိုမ်ိဳး စကားစုေတြအတြက္ေပါ့။ အဲဒီလို quotation mark ေတြအတြင္း မွာ မေရးသားဘဲ ရွာေဖြမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ယင္းစကားစုထဲမွာပါ၀င္တဲ့ စာလံုးတစ္လံုးခ်င္းစီအလိုက္ ရွာေဖြသြားမွာမို႔ မိမိတကယ္ လိုခ်င္တဲ့ ရွာေဖြမႈကို ရႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ စကားစုကို ဘယ္လို အဆံုးသတ္ ရမွန္းမသိရင္ေတာ့ * ကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ on a dark desert* ။ကြၽန္ေတာ္တို႕ရွာေဖြမႈထဲမွာ မပါ၀င္ေစခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ ေတြကို “ – “ (minus) သေကၤတကိုအသံုးျပဳၿပီး ဖယ္ရွားႏိုင္ပါတယ္။
ဥပမာ မေလးရွားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကိုသိခ်င္လို႕ ႐ိုက္ထည့္ ရွာေဖြတဲ့အခါ MH370 ေလယာဥ္ပ်က္က်မႈသတင္းေတြ တက္လာ ၾကတာ ႀကံဳဖူးမွာပါ။ တကယ္ကိုယ္ရွာေဖြခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြထဲမွာ အဲဒါေတြ မပါေစခ်င္ဘူးဆိုရင္ minus သေကၤတသံုးၿပီး ဖယ္ထုတ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဥပမာ . Malaysia –MH370 –flight –jetဒီသေကၤတကို ေနာက္တစ္မ်ိဳး သံုးႏုိင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က အစားအေသာက္တစ္ခုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဲဒီအစား အစာထဲမွာ မပါ၀င္ခ်င္တဲ့ အရာကိုလည္း minus နဲ႔ ဖယ္ရွား ႏိုင္ပါေသးတယ္။ ဥပမာ salsa recipe –tomato ။ ကိုယ္သိခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာက တစ္ခုတည္းေသာ website အတြင္းမွာပါ၀င္တာ ေတြကို ပဲ ရွာေစခ်င္ရင္ site: ကိုသံုးရပါမယ္။ ဥပမာ receipes site:theguardian.com, site:nasa.gov "mars rover"။ ဖိုင္အမ်ိဳးအစား လိုက္ရွာေဖြလုိပါက filetype နဲ႔ ရွာရပါမယ္။ ဥပမာ internet users myanmar filetype:pdf။အထက္ပါ အတိုင္းေဖာ္ျပခဲ့သကဲ့သို႔ Search လုပ္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားအားလံုးကို
http://www.powersearchingwithgoogle.com/
http://www.google.com/insidesearch/တုိ႔မွာ ေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။
<ပံုမ်ားကိုရွာေဖြျခင္း>
google မွာ ပံုမ်ားကို ရွာေဖြၾကပါတယ္။ images.google.com မွာရွာေဖြ ၾကရမွာ မိမိတို႔လိုအပ္ေသာ ပံုမ်ားကို စာ႐ုိက္ ထည့္ရွာေဖြႏိုင္သကဲ့သို႔ ဓာတ္ပံုကိုထည့္သြင္းၿပီးလည္း ရွာေဖြႏိုင္ပါတယ္။ Google search box ေဘးမွာပါ၀င္တဲ့ ကင္မရာ ပံုေလးကုိႏွိပ္ၿပီး မိမိတို႕ရွာေဖြလိုတဲ့ပံုကို upload တင္၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပံုရွိတဲ့ link ကို ထည့္သြင္း၍ေသာ္လည္းေကာင္း ရွာေဖြႏိုင္ပါတယ္။Diagram ပံုမ်ားကို ရွာေဖြလိုပါက diagram ဆိုတဲ့ keyword နဲ႕ရွာေဖြႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ anatomy diagram ႐ိုက္ထည့္ ရွာေဖြလုိက္ရင္ diagram ပံုမ်ားႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပထားေသာ လူ႔ခႏၶာေဗဒပံု မ်ားစြာ ထြက္ရွိလာမွာျဖစ္ပါတယ္။Google ကပံုမ်ားကို ရွာေဖြရာမွာ ပံုမွာ ပါ၀င္တဲ့ meta data အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚအဓိကထားတြက္ခ်က္ကာ ရွာေဖြျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ Image Search လုပ္ရာမွာ Search Tools မ်ားကို သံုးစြဲၿပီး မိမိတို႔ရွာေဖြလိုတဲ့ ပံုရဲ႕အေသးစိတ္အခ်က္ အလက္မ်ားကိုေပးကာ ရွာေဖြႏိုင္ပါတယ္။ ပံုအရြယ္အစားအလိုက္၊ ကာလာအလိုက္၊ အမ်ိဳးအစား အလိုက္၊ အခ်ိန္အလိုက္ ရွာေဖြႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ မိမိတို႔ရဲ႕ပံုမ်ားကို အြန္လိုင္း ေပၚတင္ရာမွာ Google က မွန္မွန္ကန္ကန္ရွာေဖြႏိုင္ေစဖို႔ meaningful ျဖစ္ေသာ နာမည္ေပးကာ တင္သင့္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ၁၂၃ စသျဖင့္ နာမည္မ်ားေပးကာ တင္ထားတဲ့အခါ Google က နားလည္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဥပမာ Pyinmana နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပံုမ်ားကိုတင္ပါက Pyinmana ဆိုတဲ့ အမည္ေပးကာတင္မွ ပံုရွာသူမ်ား Pyinmana ကို ႐ိုက္ထည့္ရင္ ထြက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
ပံုေတြကို အခ်ိန္ကာလအလိုက္ရွာလို႕ရတဲ့အတြက္ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ အေျခ အေနေတြမွာ ပံုေတြကိုစစ္ေဆးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ အြန္လိုင္းမွာ လူ တစ္ေယာက္က လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုပံုကို တင္ၿပီး ယခုျဖစ္ေနသလိုလိုေရးတဲ့အခါမ်ိဳးေတြမွာစစ္ေဆးႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
<Google Trends>
<google.com/trends>
Google trends ကေတာ့ စာေရးသူေတြအေနနဲ႕ ေဆာင္းပါးေတြ ေရးတဲ့အခါ လူေတြက ဘာေတြစိတ္၀င္စားေနလဲ၊ ဘာေတြစဥ္းစားေနလဲ၊ ဘာေတြက hot ျဖစ္ေနလဲ၊ ဘာေတြက popular ျဖစ္ေနလဲ စေသာ trend ေတြကိုသိရွိဖုိ႔ trend မွာ ရွာေဖြႏိုင္ပါတယ္။ တည္ေနရာအလုိက္၊ အခ်ိန္ကာလ အတိုင္း အတာ အလိုက္ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ လတ္တေလာ iPhone 6 က ဘယ္ႏိုင္ငံေတြမွာ စိတ္၀င္စားမႈျမင့္တက္ေနသလဲ စတာေတြကို ႏႈိင္းယွဥ္ ၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါတယ္။အလားတူပဲ ႏိုင္ငံအလိုက္ရွာေဖြရာမွာ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာ ဘယ္အေၾကာင္း အရာကို ဘယ္အခ်ိန္ေတြမွာ စိတ္၀င္စားမႈ ျမင့္တက္ေန သလဲဆိုတာကို သိႏိုင္မွာပါ။ ဥပမာ-ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ၂၀၀၈ တုန္း က နာဂစ္ စာလံုးကို ရွာေဖြမႈျမင့္တက္ေန မယ္ဆိုတာ သိႏိုင္ပါတယ္။ စာေရးသူအေနျဖင့္ Cyclone ဆိုတဲ့ စာလံုးကို Brazil, Japan, UK နဲ႔ Philippines ႏိုင္ငံေလးႏိုင္ငံကို ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ကစတင္ၿပီး ယေန႔အခ်ိန္အထိ ရွာေဖြမႈ trend ကို ရွာေဖြၾကည့္ရာ မတူညီေသာ အေရာင္မ်ဥ္းလိုင္းမ်ားျဖင့္ ေဖာ္ျပ ထားသည့္ Line Graph တစ္ခုကိုေတြ႕ရပါတယ္။ အစိမ္းေရာင္က ဖိလစ္ပိုင္ျဖစ္ပါတယ္။ အျပာေရာင္က Brazil ျဖစ္ပါတယ္။ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ အၫႊန္းက အခ်ိန္တစ္ခုမွာ Spike အျမင့္ဆံုးတက္တက္သြားပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာေသခ်ာတာက သူတို႔ Cyclone ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာကို သိႏိုင္ပါ တယ္။ ထို႔ျပင္ အခ်ိန္ကာလအလိုက္ ဘယ္အခ်ိန္ေတြမွာ Cyclone လာေလ့ ရွိသလဲဆိုတာ ကို ဒီ Spike တက္သြားတာေတြကိုၾကည့္ၾကည့္ၿပီး သံုးသပ္ ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
<Google Public Data>
<http://www.google.com/publicdata/directory>
“ဘယ္လိုမ်ိဳးအလုပ္အကိုင္ေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ လစာ အျမင့္ဆံုးပါလဲ?”
“ကြၽန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ကေလးေတြကို ဘယ္လိုမ်ိဳးေက်ာင္းေတြပို႔သင့္ ပါသလဲ?”
“လူဦးေရနဲ႔ အလုပ္လက္မဲ့ ႏႈန္းထားေျပာင္းလဲလာျခင္းက ကြၽန္ေတာ္တို႔လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို ဘယ္လိုပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ေျပာင္းလဲသက္ေရာက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚေစပါသလဲ?”ကမၻာတစ္လႊား မွာရွိတဲ့ data အခ်က္အလက္ေတြကို google က စနစ္တက်စုစည္းေပးထားပါတယ္။ ယင္းအခ်က္ အလက္မ်ားကို နားလည္မႈ လြယ္ကူေစရန္ Google Public Data မွာ စာရင္းဇယားမ်ား၊ သ႐ုပ္ေဖာ္ပံုမ်ားနဲ႔ Visualize လုပ္ေပးထားပါ တယ္။ စာရင္းဇယား charts မ်ားနဲ႔ ေျမပံုမ်ားက အခ်ိန္နဲ႔အမွ်ေျပာင္းလဲ ေနမႈေတြကို animation မ်ားျဖင့္ ၾကည့္႐ႈႏိုင္သည့္ အတြက္ လြယ္လင့္တကူ နားလည္ႏိုင္စြမ္းရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြ၊ policy makers ေတြနဲ႔ အျခားသူမ်ားက ဒီ tools ေတြကိုသံုးၿပီး public data ေတြကို visualize လုပ္ႏိုင္ကာ ယင္းတို႔ကို link ေပးၿပီး ရည္ၫႊန္းႏိုင္သလုိ၊ ကိုယ့္ရဲ႕ webpages ေတြထဲမွာလည္း ထည့္သြင္းေဖာ္ျပႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ကုိယ့္ရဲ႕ webpages ေတြထဲမွာ charts ေတြနဲ႕ links ေတြကို embedded လုပ္ထားတဲ့အခါ ေနာက္ဆံုးရႏိုင္ေသာ၊ ေနာက္ဆံုးျဖစ္ေနေသာ အခ်က္အလက္မ်ားက အလိုအေလ်ာက္ update ျဖစ္ေနမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီ Public Data Explorer ကိုေတာ့ Google က ၂၀၁၀ မတ္လပိုင္းက စတင္ launch လုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ ရႏိုင္တဲ့ data အခ်က္အလက္ေတြကို World Bank Group, eurostat, OECD, International Monetary Fund ,US Department of Commerce စတဲ့အဖြဲ႕အစည္းႀကီးေတြက ေထာက္ပံ့ ေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။စာတတ္ေျမာက္မႈႏႈန္း၊ ႏိုင္ငံမ်ားအလုိက္ လူ႔သက္တမ္း၊ ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း စသျဖင့္ အခ်က္အလက္မ်ားအား ႏိႈင္းယွဥ္စဥ္းစားႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မိမိတို႕အဖြဲ႕အစည္းနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ေပးပို႕ခ်င္တယ္ဆိုရင္လည္ My Datasets ကိုႏွိပ္ၿပီး Google account နဲ႔ sign in ၀င္ကာ DSPL နဲ႕ေရးသားထားတဲ့ data အခ်က္အလက္ေတြကို csv ဖိုင္နဲ႔ Upload လုပ္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ DSPL ကေတာ့ Dataset Publishing Language ပဲျဖစ္ၿပီး data visualization လုပ္ဖို႔ XML –based metadata format ေတြကို အသံုးျပဳထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Google က ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ တရား၀င္ data အခ်က္အလက္ေတြကိုပဲ လက္ခံမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ဆိုရင္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းေတြကေန မိမိတို႔ေကာက္ယူထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ဒီမွာတင္သင့္ပါတယ္။ ဒါမွသာလွ်င္ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားက မွန္မွန္ကန္ကန္ ကိုးကားႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေဖာ္ျပရမယ္ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္ unemployment rate in UK နဲ႔ unemployement rate in Myanmar ဆိုတဲ့ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းထားကို ႏႈိင္းယွဥ္ ရွာေဖြၾကည့္ေတာ့ UK မွာက dataprovider အဖြဲ႕အစည္းေတြ ကေန data ေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးထားတာရွိေပမယ့္ ျမန္မာျပည္ အတြက္ ကေတာ့ မရွိေသးတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္အေနနဲ႔ မွန္ကန္ တိက်တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို သက္ဆုိင္ရာအစိုးရအဖြဲ႕ေတြကေန Google နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး အေၾကာင္းအရာေပါင္းစံုနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ data အခ်က္ အလက္ေတြကို အၿမဲတင္ေပးေနသင့္တယ္လို႔ထင္ပါတယ္။
ေဆာင္းပါးမ်ား၊ သတင္းမ်ားအတြက္ အကိုးအကားျပဳဖုိ႔နဲ႔ မိမိတို႕ရဲ႕ လုပ္ငန္း မ်ားအတြက္အသံုးျပဳႏိုင္ဖို႔ Public data မ်ားကို Google မွ ရယူႏိုင္တာကို သိရွိၿပီးျဖစ္တာမုိ႔ မိမိတို႔အေနျဖင့္ ဆက္လက္သံုးစြဲႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ Public data မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရွာေဖြမႈအမ်ားဆံုး keywords မ်ားကိုရွာေဖြကာ ေလ့လာႏိုင္မွာလည္းျဖစ္ပါတယ္။Google Media Tools ေတြက အမ်ားႀကီး က်န္ပါေသးတယ္။ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ link မ်ားမွာ ဆက္လက္ ေလ့လာႏိုင္မွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ မီဒီယာသမားမ်ားအတြက္ ေနာက္ထပ္ အသံုးတည့္မည့္အရင္းအျမစ္တစ္ခုကို ေဖာ္ျပလုိပါတယ္။ အဲဒါ ကေတာ့ Journalist Toolbox ဆိုတဲ့ site ျဖစ္ၿပီး www.journalisttoolbox.org မွာေလ့လာႏိုင္ပါတယ္။ မိမိတို႔ လုိအပ္ေသာ သတင္းအရင္းအျမစ္မ်ား၊ အခ်က္အလက္ စာရင္းဇယားမ်ား၊ မီဒီယာဖိုင္မ်ားစသျဖင့္ အကိုးအကား ျပဳႏိုင္မယ့္ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ားကို စုစည္းေပးထားပါတယ္။ သတင္း၊ ေဆာင္းပါး၊ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား ေရးသားရာမွာ ပိုမိုတိုးတက္လာႏိုင္ေစဖို႔ ဆႏၵျပဳလုိက္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္း (BE-IT)
Mobile Guide Journal (Every Monday)
https://www.facebook.com/officialmobileguidejournal
www.pyaephyo.com
0 comments:
Post a Comment